Gozatzeko

Basoz eta zelaiz inguratuak izaki, Aralarko mendilerroaren eta babespean, natur paisaia erakargarri baten osagai dira hango ibar berdeek: Larraun, Imotz, Basaburua, Araitz, Ultzama, Leitzaran eta Urumea.

Ezin toki hobean gaude, eta ingurune ezinago zoragarria dugu gozatzeko; eta hainbat ostatu abegikor, lasaitasun eta patxada osoz atseden hartzeko. Toki honetako paisaia eta txoko ederrek, berriz, zentzumen guztiak pizten dizkio edonori. Abiaburu ezinbestekoa da, bisita eta txango ezinago ikusgarriak egiteko.

Kultura berezikoa izaki, historia aztarna ugari ditu bazter guztietan, lehengoak eta oraingoak, dasta gozoko gastronomia… Gorputza eta burua gozatzeko, ber-bertan, naturarekiko harremanean.

Denboraz kanpokoa eta abegikorra izaki, urteko edozein sasoitan gozatzeko modukoa da Mendialdea: bai joan-etorri lasterrak egiteko eta bai egonaldi luzeetarako ere, ezinago erakargarria baita lau urtaroetako edozeinetan ere. Eta ikusgarria, klimaren bilakaera horretako kolore-festa, gure ingurune bereziko opari ederra. Goza ezazu! Gonbidatuta zaude!

Aralar eta Mendialdeko basoak

Nafarroako iparraldean gaude, ibar berdeetan antolatutako lurralde batean: hainbat ibai nagusik bustitzen dute, eta Aralarko mendilerroak inguratzen.

Ibar eta mendi horiek, berriz, basoen baso izugarri batek zeharkatzen ditu alderik alde, gune natural berezi bat osatzeraino; hortxe bizi izan dira urte askoan elkarrekin natura eta gizakiak, tokia elkarrekin partekatuz, elkarlanean zein borrokan.

Harreman horrek berekin ekarri du izateko modu bat, kultura mota bat, natura ulertzeko modu jakin bat eta bizitza interpretatzeko ikusmolde bat, denboraren joanean arrastoa uzten eta utzi duena.

Basoetan, pagoak, ehun urtetik gorako haritzak, gaztainondoak eta hurrondoak daude apaingarri; basurdeak, orkatzak, hontzak eta azeriak bizigarri; monasterioak eta mila urtetik gorako trikuharriak gizakien adierazgarri; larre landuak latxa artaldeen, behien, behorren eta zaldien bazkaleku. Baso magikoak dira, herri eta baserriak ageri dituztenak nonahi, inguru horretako mundua modu batera ulertzen duen jendearen bizitoki.

Paseoan ibiltzea oinez, bizikletaz zein zaldiz; horrelako ingurune pribilegiatu batean bisitan ibiltzea, autoz; tokiko jendearekin hitz egitea, haien kulturaz jabetzea, haien bizimoduari erreparatzea. Halako zereginetan ere goza dezake bisitariak.

Zer eta non jan

Ondo jatea zer den jakiteko, sukaldetik irten berriak diren plater ezinago gozoak dastatzea bezalakorik ez da, fintasunik handienaz uztartzen baitituzte usadioaren eta teknika berrien jakituria.

Hala, bada, ahogozagarri izango ditugu hainbat plater, geure-geureak: babarrunak, hornigai eta guzti; txistorra, odolkia, txuleta, gazta bikainak, gatzatua, gaztanbera, eskuz egindako jogurtak… Guztiak ere ardo on batez, sagardoaz edo patxaranaz bustita.

Ez dago ahazterik bisitarien pozgarri izaten dela sagardo garaia ere: sagardotegietara joan, eta lagunarteko jai giro alaian sagardoa edateko eta okela ona jateko sasoia.

Zer bisitatu

 

  • Gure ibarrak izango dituzu zentzumenen pizgarri: toki ederrak, paisaiaren ehundura berdea, usain eta zapore oroitarazleak.
  • Herri arkitektura berezi eta ahaltsu bat ikusi ahalko duzu: udalerri txikietan antolatutakoa, paisaia han-hemenka zipriztinduz.
  • Gozagarri izango dituzu, besteak beste, zelai berdeak, inguruan pagadiz, hariztiz, garoz, gorostiz eta elorriz osatutako basoak dituztenak; ardi, behi eta behorren taldeak, bai eta basurde, orkatz eta azerien multzoak ere; erreka eta ibaiak, ur garden-gardenen ubide; leize eta simak, lurreko erraien erakusgarri; gune babestuak.
  • Bisitatzeko, berriz: museoak, etxaldeak, gaztandegiak, eskulangileak, interpretazio zentroak. Ibilaldiak, noranahi: Iruñera, Donostiara, Bilbora eta euskal kostaldeko hainbat herri eta hondartzatara.

 

Kultura

Kultura aberats bat ezagutzeko, historia handikoa, oraindik ere bizirik dirauena: besteak beste, monumentu megalitikoak eta herri arkitektura berezia bezain ahaltsua; herriko ohiturak, festak, inauteriak, herri kirolak, musika eta dantza; pertsonaiak, kondairak, gastronomia, azokak… Baita Europako hizkuntzarik zaharrena ere: euskara, zeinak inguratzen gaituen guztia izendatzeko eta elkar komunikatzeko balio baitigu.

Ospakizunak bisitariekin partekatzeko gogoa eta abegikortasuna dira, argi eta garbi, lurralde honetako jendearen naturaltasunaren eta benetakotasunaren adierazgarri.